Gespleten tand

Over deze aandoening

• Wat zijn de oorzaken?
• Wat zijn de gevolgen?
• Welke behandeling volgt er?
• Wat zijn de kosten?
• Tips
• Veel gestelde vragen

Oorzaken van een gespleten tand

Een gespleten tand kan door verschillende factoren worden veroorzaakt:

1. Trauma: Een directe klap of verwonding kan een tand breken of splijten. Dit kan gebeuren door bijvoorbeeld een val, sportletsel of een ongeluk.
2. Kauwen op harde voorwerpen: Regelmatig kauwen op harde voorwerpen zoals ijs, noten of harde snoepjes kan leiden tot scheuren of splijten van de tand.
3. Temperatuurschommelingen: Snel wisselen tussen heel warm en heel koud voedsel of drinken kan temperatuurstress veroorzaken in de tand, wat kan leiden tot scheurtjes.
4. Grote vullingen: Een tand die een grote vulling heeft, vooral als het het grootste deel van de tand vervangt (zoals bij een grote amalgaamvulling), kan zwakker zijn en vatbaarder voor breuken.
5. Tandbederf: Ernstige tandbederf kan de structuur van de tand verzwakken, waardoor deze vatbaarder wordt voor scheuren.
6. Tandenknarsen (bruxisme): Regelmatig tandenknarsen kan druk uitoefenen op de tanden, wat kan leiden tot scheurtjes of breuken.
7. Leeftijd: Naarmate men ouder wordt, kunnen tanden door slijtage zwakker worden en vatbaarder voor breuken.
8. Aanwezige scheurtjes: Als er al kleine scheurtjes in een tand aanwezig zijn, kunnen deze met de tijd groter worden en uiteindelijk leiden tot een gespleten tand.

Als je denkt dat je een gespleten tand hebt, is het belangrijk om zo snel mogelijk naar een tandarts te gaan. Afhankelijk van de ernst van de breuk kan een behandeling variëren van het plaatsen van een kroon tot het uitvoeren van een wortelkanaalbehandeling of zelfs het trekken van de tand. Een tijdige behandeling kan helpen om verdere complicaties en pijn te voorkomen.

Gevolgen van een gespleten tand als je deze niet voldoende behandelt

Als je een gespleten tand hebt en deze niet laat behandelen, kunnen er verschillende gevolgen optreden op zowel korte als lange termijn:

Korte termijn:

1. Pijn: De gespleten tand kan pijnlijk zijn, vooral bij het kauwen of bij blootstelling aan warme of koude temperaturen.
2. Gevoeligheid: Naast pijn kan de tand gevoelig worden voor zoete, warme of koude voedingsmiddelen en dranken.
3. Tandvleesontsteking: Het gebied rondom de gespleten tand kan ontstoken raken door voedselresten die vast komen te zitten.
4. Esthetische problemen: Afhankelijk van de locatie en zichtbaarheid van de gespleten tand, kan het esthetisch storend zijn.

Lange termijn:

1. Verder scheuren: Zonder behandeling kan een kleine scheur verder groeien, wat kan leiden tot het volledig splijten van de tand.
2. Tandbederf: De spleet kan een plek worden waar bacteriën zich ophopen, wat leidt tot tandbederf.
3. Pulpa-infectie: Als de scheur diep genoeg is om de pulpa (het zachte binnenste deel van de tand dat bloedvaten en zenuwen bevat) te bereiken, kan dit leiden tot een infectie. Dit kan zeer pijnlijk zijn en kan een wortelkanaalbehandeling of zelfs extractie van de tand vereisen.
4. Verlies van de tand: In ernstige gevallen, vooral als de gespleten tand niet wordt behandeld, kan de tand zo beschadigd raken dat hij moet worden getrokken.
5. Kaakproblemen: Als de gespleten tand invloed heeft op je beet of de manier waarop je kauwt, kan dit op den duur leiden tot kaakproblemen of problemen met het temporomandibulair gewricht (TMJ).
6. Verspreiding van infectie: Als een infectie in de pulpa niet wordt behandeld, kan deze zich verspreiden naar het omliggende bot en andere delen van het lichaam, wat ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken.

Het is daarom belangrijk om bij een gespleten tand zo snel mogelijk medisch advies in te winnen en een passende behandeling te ondergaan om deze mogelijke gevolgen te voorkomen.

Hoe ziet de behandeling van een spleten tand eruit?

De behandeling voor een gespleten tand hangt af van de locatie, diepte en ernst van de scheur. Hier zijn enkele van de meest voorkomende behandelingen:

1. Bonding of composietvulling: Voor kleine scheuren kan een tandarts een tandkleurig composietmateriaal gebruiken om de gespleten tand te repareren. Dit proces staat bekend als ‘bonding’.
2. Kroon of kap: Als een groot deel van de oppervlakte van de tand is gespleten, maar de wortels zijn intact, kan de tandarts een kroon voorstellen. Dit is een tandvormige ‘kap’ die over de beschadigde tand wordt geplaatst om deze te beschermen en de vorm, functie en uiterlijk te herstellen.
3. Wortelkanaalbehandeling: Als de scheur diep genoeg is en de pulpa van de tand heeft bereikt, kan een wortelkanaalbehandeling nodig zijn. Hierbij wordt de geïnfecteerde pulpa verwijderd en wordt de binnenkant van de tand gereinigd en afgesloten. Vaak wordt na een wortelkanaalbehandeling een kroon geplaatst om de tand verder te beschermen.
4. Extractie: In ernstige gevallen, waarbij de tand niet kan worden gered, kan het nodig zijn om de tand te trekken. Daarna kunnen opties zoals een brug, implantaat of gedeeltelijk kunstgebit worden overwogen om de ontbrekende tand te vervangen.
5. Splinting: Bij mobiele tanden kan een tandarts soms aangrenzende tanden gebruiken om een gespleten tand te stabiliseren door ze tijdelijk aan elkaar te bevestigen.
6. Monitoring: In sommige gevallen, vooral als de scheur zeer oppervlakkig is en geen symptomen veroorzaakt, kan de tandarts voorstellen om de tand gewoon in de gaten te houden in plaats van een directe behandeling uit te voeren.

Als je denkt dat je een gespleten tand hebt, is het belangrijk om zo snel mogelijk een tandarts te raadplegen. De tandarts kan een grondige evaluatie uitvoeren, inclusief röntgenfoto’s, om de ernst van de situatie te beoordelen en de beste behandelingsoptie voor te stellen.

Wat zijn de kosten om een gespleten tand te repareren?

De kosten voor de reparatie van een gespleten tand in Nederland hangen af van de ernst van de schade en de benodigde behandeling. In Nederland worden de tarieven voor tandheelkundige behandelingen vastgesteld door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De exacte prijzen kunnen variëren per tandartspraktijk en afhankelijk van specifieke omstandigheden.

Hier is een algemeen overzicht van mogelijke behandelingen en de kosten die je zou kunnen verwachten (let wel, deze cijfers zijn gebaseerd op tarieven van vóór mijn laatste trainingsgegevens in januari 2022 en kunnen sindsdien zijn gewijzigd):

1. Vullingen: Afhankelijk van het materiaal en de grootte van de vulling, kunnen de kosten variëren van €25 tot €150 of meer.
2. Kronen: De kosten voor een kroon variëren sterk, afhankelijk van het gebruikte materiaal en de complexiteit van de behandeling. De prijzen beginnen vaak rond de €250 en kunnen oplopen tot €600 of meer.
3. Wortelkanaalbehandeling: De kosten zijn afhankelijk van het aantal wortelkanalen dat behandeld moet worden. Voor een voortand zou dit tussen de €300 en €400 kunnen liggen, terwijl kiezen met meer wortelkanalen duurder zijn, soms tot wel €700 of meer.
4. Extractie: Het trekken van een tand kan tussen de €40 en €150 kosten, afhankelijk van de complexiteit van de extractie.
5. Implantaten: Als een tand niet kan worden gered en moet worden vervangen door een implantaat, kunnen de kosten aanzienlijk zijn. De prijzen voor een enkel implantaat, exclusief de kroon, beginnen vaak rond de €800 en kunnen oplopen tot €2000 of meer, afhankelijk van de behandeling en het gebruikte materiaal.

Aanvullende tandartsverzekeringen kunnen een deel van deze kosten dekken, afhankelijk van de polis en de dekking die je hebt gekozen. Het is altijd een goed idee om vooraf een kostenoverzicht te vragen bij je tandarts en te controleren welke kosten door je verzekering worden vergoed.

Pijn door een tandbreuk? Lees hier wat je kan doen.

Als je last hebt van een gespleten tand en pijn ervaart, zijn er verschillende manieren om de pijn tijdelijk te verlichten voordat je naar een tandarts gaat. Hier zijn vijf tips:

1. Koude kompressen:
   • Beschrijving: Het aanbrengen van koude op het getroffen gebied kan helpen om zwellingen te verminderen en pijn te verlichten.
   • Hoe te gebruiken: Wikkel een paar ijsblokjes in een dunne doek of gebruik een koud kompres. Houd dit tegen de buitenkant van je wang, dicht bij de pijnlijke tand. Doe dit gedurende 15 minuten en neem dan een pauze van 15 minuten voordat je het opnieuw doet.
2. Zout water spoeling:
   • Beschrijving: Een zout water spoeling kan helpen om bacteriën in de mond te verminderen en enige verlichting van pijn en zwelling te bieden.
   • Hoe te gebruiken: Los een halve theelepel zout op in een glas warm water. Spoel je mond gedurende 30 seconden met deze oplossing en spuug het daarna uit. Herhaal dit een paar keer per dag.
3. Over-the-counter pijnstillers:
   • Beschrijving: Pijnstillers die zonder recept verkrijgbaar zijn, zoals ibuprofen of paracetamol, kunnen tijdelijke verlichting bieden.
   • Hoe te gebruiken: Neem de aanbevolen dosis zoals aangegeven op de verpakking of zoals geadviseerd door een apotheker. Zorg ervoor dat je geen alcohol drinkt als je deze medicijnen gebruikt en vermijd het innemen van meer dan de aanbevolen dosis.
4. Kruidnagelolie:
   • Beschrijving: Kruidnagelolie heeft pijnstillende en ontstekingsremmende eigenschappen die kunnen helpen bij tandpijn.
   • Hoe te gebruiken: Doop een wattenstaafje in de kruidnagelolie en breng het voorzichtig aan op het pijnlijke gebied rond de gespleten tand. Je kunt ook een klein beetje kruidnagelolie toevoegen aan een glas water en dit gebruiken als mondspoeling.
5. Vermijd bepaald voedsel en dranken:
   • Beschrijving: Bepaalde voedingsmiddelen en dranken kunnen de pijn van een gespleten tand verergeren.
   • Hoe te gebruiken: Vermijd hete, koude, zoete of zure voedingsmiddelen en dranken die de pijn kunnen verergeren. Probeer ook niet aan de kant van de gespleten tand te kauwen om verdere irritatie of schade te voorkomen.

Hoewel deze tips tijdelijke verlichting kunnen bieden, is het cruciaal om zo snel mogelijk een tandarts te raadplegen als je een gespleten tand hebt. Alleen een tandarts kan een definitieve diagnose stellen en de juiste behandeling aanbevelen om verdere complicaties te voorkomen.